Zad. 1
Zestaw ćwiczeń przygotowujących narządy mowy do prawidłowej realizacji głosek szumiących.
Ćwiczenia oddechowe:
- zdmuchiwanie płomienia świecy;
- picie napojów i dmuchanie przez słomkę;
- puszczanie baniek mydlanych;
- dmuchanie na waciki, piłeczki pingpongowe, wiatraczki, skrawki papieru itp.,
Ćwiczenia języka:
- Otwórz szeroko buzię, tak jak groźny lew, pokazując przy tym zęby;
- wysuń język jak najdalej do przodu, aby nie opierał się na zębach, tak jak to robi głodny mrówkojad;
- wysuń język z buzi i przesuwaj go raz do prawego, raz do lewego kącika ust, tak by przypominał
ruch wahadła zegara;
- umyj językiem zęby górne, tak jakby udawał szczoteczkę do zębów;
- przeskakuj czubkiem języka kolejno po wszystkich ząbkach górnych, tak jak wiewiórka skacze
z gałązki na gałązkę;
- obliż górną wargę językiem, tak jak kotek po wypiciu smacznego mleka;
- dotknij językiem górki za górnymi zębami (wałek dziąsłowy), wypręż go, postaw na baczność,
tak jak stoi żołnierz na warcie;
- przesuń językiem po podniebieniu - od górnych zębów w głąb jamy ustnej - tak jak pędzel, którym malarz maluje sufit;
- wysuń wargi do przodu, zrób taką minę, jak mały prosiaczek;
- prześlij mamie lub tacie kilka całusów.
Zad. 2
Podczas wymowy głoski [sz] czubek języka uniesiony jest do góry, do wałka dziąsłowego, zęby są
zbliżone - miedzy nimi powstaje wąska szczelina, wargi lekko zaokrąglone, wysunięte do przodu.
- Pobaw się ze mną w naśladowanie szumu wiatru: szszszszszszu……….szszszszszszu………..
- Wysłuchaj. Klaśnij, gdy usłyszysz [sz].
szabla, piłka, lalka, szampon, kotek, szuflada, głowa, bałwan, szofer
- Powtórz sylaby, przedłużając wymowę głoski [sz]. Następnie postaraj się prawidłowo powiedzieć
usłyszane słowa:
szum, szufla, szuflada, szuwary, szopa, szorty, szofer, szafa, szachy, szatyn, szabla, szalik,
szatnia, szaruga, szarlotka, szałwia, szyna, szyba, szynka, szyja, szydełko, szypułka, szelki,
szereg, szeryf.
- Rozwiąż zagadki:
Co to za domek, powiedz mi. Nie ma okien, tylko drzwi. Mieszkają w niej ubranka mamy, taty,
Janka?
Różne szkolne rzeczy uczeń do niej wkłada, wysuwasz ją z biurka, co to jest? …
Choć ich nie widać wcale, chociaż ich nie ma niby, przed zimnem doskonale chronią nas w oknach
…
Gdy spodnie spadają - to kłopot jest wielki, dlatego mamusia, kupiła mi ………
- Powtórz:
uszu, oszo, asza, yszy, iszy, essen;
uszy, paluszek, łańcuszek, leniuszek, koszula, broszura, nosze, kosze, kalosze, bambosze,
poszewka, groszek, proszek, pasza, kasza, maszyna, daszek, ptaszek, naszyjnik, wujaszek,
poddasze, dyszel, zacisze, kieliszek, klisza, wieszak, kieszeń
- Pobaw się w odgadywanie wyrazów, odczytywanie zacznij od końca, następnie napisz je
prawidłowo: yzsu, anyzsam, kezsorp, aluzsok, ezsok, kazseiw, ńezseik, azsilk.
- Posłuchaj, a następnie powtórz:
usz, osz, asz, ysz, isz, esz
tusz, plusz, kapelusz, Mateusz, Mariusz, arkusz, pióropusz, kosz, klosz, grosz, dobosz,
bambosz, gulasz, Łukasz, mysz, afisz, Kalisz.
Zad. 3
- Postaraj się mówić tak, jak ja:
szpada, szpara, szpital, szpony, szkoła, szpak, szpilka, szpulka, szpagat, szpadel, szkapa,
szkoda, szklanka, szkło, szkielet, szlak, szmatka, sznurek, sztaba, sztandar, sztuka, sztorm,
szkatułka, szron.
- Najpierw mówię ja, potem ty:
podeszwa, myszka, liszka, wydmuszka, broszka, gruszka, puszka, mieszkanie, muszla,
baszta, kasztan, poduszka, wierszyk, Warszawa, warsztat, bursztyn, dorsz, marsz, fałsz,
koszt.
- Rozwiąż zagadki:
W środku perłowa, głos morza chowa. Przyłóż do ucha, morza posłuchasz.
Byś mógł wygodnie spać, pod głowę puchową kładź.
Z czerwonym rumieńcem żółtozłote brzuszki . Bardzo słodkie owoce to dojrzałe …
Drzewo to przez dzieci bardzo jest lubiane. Kulek na ludziki szukaj pod ….
- Wpisz brakujący dwuznak [sz]. Przeczytaj:
….afirowy kapelu…. bur….tynowa …pilka
pocie… wuja….ek …ybki mar……
plu….wa my…ka …ydełkowy kołnierz
- Uzupełnij zdania wyrazami, które zapisane są pod ćwiczeniem.
Na łóżku leży wyszywana …………………… .
Szara …………….. wpadła pod ławę.
W szafie wisi ………. .
Na ławie stoi …………….. i ……………… .
W koszu są ………………. .
Lampa ma szklany …………… .
Kapelusz wisi na …………….. .
(poduszka, mysz, koszula, szklanka, talerz, gruszki, klosz, wieszak)